Wystawa "Mazurskie okna pamięci"

Poszukiwania tożsamości lokalnej prowadzone przez Stowarzyszenie Gołdapski Fundusz Lokalny trwają już od kilku lat. Poszukujemy mazurskiej tożsamości w nasz specyficzny sposób, który jest ściśle związany z człowiekiem i jego losami. Odkrywamy  przeszłość,  tożsamość i dziedzictwo kulturowe, a na tym budujemy teraźniejszość i przyszłość.
W ramach działań prowadzonych przez nasze Stowarzyszenie spotykamy się z mieszkańcami wsi północno-wschodnich Mazur. Podczas spotkań dopytujemy o dawne życie codzienne, zabawy, lokalne tradycje, obrzędy i zwyczaje. W taki sposób powstało takie wydarzenie jak Zażynki w Lisach oparte na wspomnieniach i umiejętnościach mieszkańców wsi Lisy, przy dużym wsparciu zespołów: Rominczanie z Dubeninek, Zorepad z Bań  Mazurskich, Budzewiaków z Budzewa czy Barw Jesieni z Buder. 

Uczestnikami projektu Mazurskie okna pamięci byli seniorzy, osoby dorosłe, młodzież i dzieci z miejscowości Budzewo, Budry, Dubeninki i Lisy, z którymi współpracujemy w różnych formach od kilku lat, realizując działania służące aktywizacji społeczności lokalnych. W trakcie działań poznaliśmy bardzo osobiste historie poszczególnych osób, ale też całych społeczności, a tym samym powojenną historię Mazur. Staraliśmy się zachęcić uczestników do twórczej interpretacji ich życia w postaci kompozycji ułożonych z ich fotografii. Stworzone indywidualnie kompozycje zostały wkomponowane  w symboliczne okna ustawionych w każdej z miejscowości biorącej udział w projekcie.
W trakcie warsztatów uczestnicy opowiadali o zwyczajach i tradycjach kultywowanych w ich rodzinnych domach i wsiach. Wspominali swoich przodków, ich losy i życiowe historie.  Swoistymi „kapsułami podróży w czasie” okazały się przyniesione przez uczestników zdjęcia i inne przedmioty osobiste.

Dzięki realizacji projektu zachowaliśmy małe fragmenty tożsamości współczesnych Mazurów, żyjących na terenie wielokulturowym, na którym ścierały i spotykały się różne wpływy, narody i języki. Takie działania odzwierciedlają historię tych ziem, które, przechodząc z rąk do rąk, stały się narodowościowym tyglem.

Szczególnie ważne podczas tych działań jest dla nas spotkanie z mieszkańcami mazurskich wsi i mieszkającymi w nich seniorami. Kontakt  z seniorami daje nam ogromną radość i pozytywną energię do działania. Ludzie Ci są wyjątkowi i otwarci. Często tak mocno doświadczeni przez los, ale jakże chętni by pomagać i dzielić się tym, co ich doświadczyło i tym co mają, z innymi. Cieszy nas fakt, że angażują się i wspierają nasze pomysły, że chcą i są z nami. Widzimy też, że osoby, które biorą udział w naszych działaniach, posiadają ogromną energię, którą potrafią zarażać innych.

Przemijanie to nieodłączna cecha naszego bytu. Poprzez realizację naszego projektu chcieliśmy ocalić przed przemijaniem i zapomnieniem małe fragmenty naszej wspólnej historii i tożsamości. Ocaliliśmy przed zapomnieniem kilkaset starych fotografii i dokumentów, niezwykłe historie, ogrom wspomnień i wiele emocji.

Projekt „Mazurskie okna pamięci” realizowany przez Stowarzyszenie Gołdapski Fundusz Lokalny sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 – 2020.

Wioletta Anuszkiewicz, Zbigniew Mieruński

Stowarzyszenie Gołdapski Fundusz Lokalny